Co to jest lęk?

Najprościej mówiąc, lęk jest emocją. Taką samą emocją jak każda inna. Lęk jest nieprzyjemny w odczuciu, ale taki ma być. To właśnie dzięki tej emocji, ludzkość w ogóle istnieje. To ona hamowała przed ryzykownymi działaniami naszych przodków. Taką ma funkcję i sprawdza się świetnie. Gorzej, kiedy zagrożeń nie ma, a nasza osobowość a co za tym idzie sposób myślenia i postrzegania rzeczywistości jest „lękogęnny”. Wtedy, przebywając w domu, przed telewizorem, możemy odczuć lęk, kompletnie nie rozumiejąc, dlaczego tak się dzieje.

Kiedy nasz sposób myślenia jest katastroficzny, kompulsywny, żądający, zakładający, a na dodatek pielęgnowany miesiącami to możemy spodziewać się planu B naszego mózgu — ataku paniki.

Więcej o tym, czym są myśli, dowiesz się tutaj.

Czym jest atak paniki?

Atak paniki to biochemiczne „przelanie szali goryczy” stresu, a co za tym idzie lęku. Ileż można, żyć w poczuciu permanentnego zagrożenia? Trzeba wreszcie coś zrobić albo uciec, albo walczyć. Atak paniki to krzyk rozpaczy naszego organizmu. To krzyk rozpaczy mózgu, który ma dość. Uciekać i walczyć można, ale z wrogiem, który istnieje. W przypadku ataku paniki, wróg jest urojony. Dlatego właśnie, atak paniki może przyjść w dowolnym miejscu i dowolnym momencie.

Jak radzić sobie z atakiem paniki?

By przekroczyć granicę ataku paniki, trzeba się mocno postarać. Wyobraźmy sobie pustą szklankę. Po jednej kropli nalewamy do niej myśli. Każda zła (katastroficzna myśl) to jedna kropla więcej. Każda dobra, to odparowanie tej kropli. Gdy nasze życie jest nasycane większością myśli „A co jeśli?” to biochemiczna szklanka lęku w końcu się przeleje. Nie mamy pojęcia, kiedy nastąpi moment przelania. Możemy się świetnie bawić, być na imprezie, na wakacjach, robić to, co kochamy i dostać pierwszego ataku paniki. Dlaczego? Bo jedna myśl za dużo przelała „wodę” w szklance lęku, która była pełna.

Jaka jest różnica pomiędzy lękiem a strachem?

Strach w przeciwieństwie do lęku, choć bardzo podobny w doznaniach, jest skrajnie różny w swej istocie. Strach jest odpowiedzią na realne zagrożenie. Wyobraźmy sobie sytuację, gdzie stoimy przed pustą jaskinią. Co możemy odczuć? Najnormalniej byłoby nie odczuć nic, jednak jeśli już mielibyśmy cokolwiek odczuwać w wyżej opisanym kontekście, to co to będzie? Lęk czy strach? Tak, odczujemy lęk. W naszej głowie pojawi się „a co jeśli…tam jest tygrys?”. Jeżeli w tej jaskini zobaczylibyśmy niedźwiedzia, wtedy nie ma czasu na „a co jeśli”. Wtedy jest czas na działanie np. ucieczkę. Strach odpowiada na realne zagrożenia. Cała reszta „strachów” to lęki. Mogą dotyczyć praktycznie wszystkiego. Niektóre omówimy sobie poniżej.

Lęk separacyjny – czym jest i jak sobie z nim radzić

Jeżeli macie psa, to można zaobserwować, że gdy zostaje sam w domu (lub ma zostać) to zaczyna się trząść. To jest właśnie somatyczny wynik jego stanu emocjonalnego. Trzęsie się z lęku (nie strachu). My cały czas nadal jesteśmy w domu, wyjdziemy dopiero za chwile. On się boi zostać sam, ponieważ…?

U ludzi zasada działania jest taka sama. Lęk separacyjny najczęściej występuje u dzieci, choć i dorośli mają podobne problemy.

Zależność emocjonalna, jak i egzystencjalna jest tak mocna, że brak osoby dorosłej jest zagrożeniem. U dorosłych dysfunkcyjnych społecznie, ta zależność jest taka sama. O ile u dziecka taka reakcja jest całkiem zrozumiała, o tyle u dorosłego już nie. W jaki sposób, dorosły dysfunkcyjny np. nierozumiejący czym jest odpowiedzialność (bo jej nie ma), ma nagle stać się odpowiedzialny za siebie bez patrzenia na innych? Można to zmienić, ale wymaga to wkładu pracy na poziomie osobowości i pracy nad niską samooceną.

Lęk społeczny – fobia społeczna

Lęk społeczny, można by zlikwidować jednym cytatem:

„Nie traktuj siebie tak poważnie, nikt inny poza Tobą tego nie robi”.

Znów wracamy do magicznego zwrotu auto zagłady „a co jeśli?”. A co jeśli wyjdę na głupka? A co jeśli mnie nie polubią? A co jeśli wyglądam beznadziejnie? Jednakże lęk społeczny jest mocniejszy od „a co jeśli”. On nie zakłada, on wie!

„Wyjdę na głupka”, „Nie polubią mnie”, „wyglądam beznadziejnie”. Oczywiście, wszystkie powyższe przykłady są wynikiem projekcji mózgu. Obraz stworzony w EGO musi zostać utrzymany. Jakiekolwiek zagrożenie wynikające z urojonej „kompromitacji” to wyrok śmierci dla EGO. Mózg tego nie chce i za wszelką cenę chce tego uniknąć. Odczuwanie więc lęku w powyższej sytuacji jest wyjątkowo destrukcyjne. Jednakże, poprzez pracę nad sobą, można to zmieniać i to z powodzeniem! Więcej o EGO przeczytasz tutaj; https://wolniodleku.pl/nerwica-lekowa-a-ego

Lęk uogólniony (GAD) – przyczyny, objawy, leczenie

W nerwicowym półświatku ludzi z nerwicą ten rodzaj lęku nazywamy lękiem „wolno płynącym”. Nie ma on bezpośredniego uzasadnienia. Jest wynikiem sposobu patrzenia na świat. Jest to lęk o wszystko i o nic konkretnego. „Taki już jestem…martwię się”. Sam nie wiem po co, sam nie wiem o co, ale „taki już jestem”. Ten lęk odczuwamy jako nieustanny niepokój, bez przyczyn. Można z tym żyć, ale również można się z tym zmierzyć. Jak? Tak jak i z każdym lękiem – zaczynając od akceptacji, kolejnym krokiem będzie zmiana sposobu myślenia, a finalnie nacechowania neurotycznego osobowości.

Lękać się można wszystkiego. Na świecie, chyba każdy lęk ma jakąś nazwę, choć bez względu na nazwę przyczyny są te same i leżą w sposobie myślenia, postrzegania i finalnie w osobowości.

Lęk przed ciemnością
„A co jeśli…mi tam coś wyskoczy?”
Lęk przed pająkami
„A co jeśli…tam jest pająk? I mnie ugryzie?”
Lęk przed odrzuceniem
„A jeśli mnie zostawi…i będę sama?”
Lęk przed owadami, lęk przed swoją żoną, lek przed niebem, lęk przed patrzeniem na ścianę i milion innych = „A co jeśli…?”

Jeżeli chcesz się dowiedzieć więcej o emocjach, przeczytaj poniższy artykuł.